شعرهای آئینی استان یزد انگار با یک ظالم امروزی صحبت می کند|وزارت فرهنگ بر موضوعات فضای مجازی مراقبت و هوشمندی داشته باشد

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، زبان در عین جاری بودن جزوه ماندگارترین و ساده ترین ابزار ارتباطی بین انسان ها شمرده می شود و در این بین زبان پارسی خود جزو شیواترین و می توان گفت کامل ترین فونوتیک بیان قرار دارد.

در طول تاریخ با هجوم رومی ها، مغول ها و اعراب واژگانی به آن اضافه شد اما با تلاش شاعران و سخنورانی چون فردوسی، رودکی، عطار، جامی، حافظ ، سعدی و شعرای معاصر همچون میرزاده عشقی، اخوان ثالت، نیما، شاملو، پروین اعتصامی و شهریار و ... این میراث همچنان زنده و باصلابت به دست نسل امروز رسیده و باید با تلاش و کوشش این امانت به نسل های آتی منتقل شود.

در تقویم شمسی 27 شهریور روزبزرگ داشت استاد شهریار و روز شعر و ادب پارسی نامگذاری شده و همین سبب شد تا  خدمت جناب آقای حسن همایی شاعر، دوبلور گوینده رادیو ایران، ایده پرداز و سناریست تبلیغات و همچنین برترین گوینده  در چهاردمین جشنواره بین المللی رادیو برسیم و گفتگویی را با ایشان انجام دهیم. آنچه در ادامه می خوانید گفتگوی خبرنگار خطوط با استاد حسن همایی است.

خطوط: حال ادبیات فارسی در رادیو چگونه است ؟ با وجود واژه های جدید آیا فکری اساسی برای حفظ زبان فارسی شده‌است ؟

همایی: رادیو  بواسطه اینکه جزو شرح وظایفش است زبان معیار و زبان رسمی کشور را مراقبت کند  سعی می‌کند در راستای پرورش  زبان ادبیات قدم هایی را بردارد که این کار به دو شکل در حال انجام  است .

همچنین رادیوهایی که به صورت تخصصی انجام م یدهند همانند رادیو ایران، فرهنگ یک برنامه های را دررابطه با زبان و ادبیات فارسی دارند  یا اینکه چطور فارسی صحبت کنیم و کلمات و جملات درست را بازگو نماییم .

رادیو ایران چندین برنامه دارد که یکی از برنامه ها بنده مجری هستم  به عنوان پارسی گویان.

این برنامه  ایتم های کوچکی دارد به عنوان پارسی را پاس بداریم و کلمه اشتباه را می گویند و به جای آن کلمه اشتباه، کلمه درست را باید بازگو کرد و تعاملاتی با فرهنگستان زبان و بنیاد هایی برای زبان و ادبیات در رادیو ایران  داریم و یکسری دستور کار را به رادیو می‌فرستند و  مورد استفاده قرار می گیرد و به مجری ها هم می گویند از این دستورالعمل ها استفاده و طبق آن عمل و سعی کنید درست صحبت کنید .  برنامه هایی که پیرامون زبان ادبیات می‌سازند و نظارت بر شکل حرف زدن مجری ها و گوینده ها در برنامه ها انجام می‌شود و ضمنا به نویسنده ها بسیار توصیه می‌شود کلمه های امروزی را به کار نبرند و سعی کنند معادل فارسی آن ها را بازگو کنند.

خطوط: نقش شعر و ادبیات فارسی در مراسم مذهبی چیست؟

همایی: در مراسم مذهبی نقش شعر خیلی پر رنگ است و به واسطه اینکه بخش عظیمی از مراسم  ضرب و ریتم دارد و شعرهای فارسی هم بر نظم است ، نوحه خوانی، زنجیر زنی سینه زنی این کار ها شعری را می طلبد که ریتمیک باشد. از طرفی فراموش نکنیم که ما  زبان فارسی دری که صحبت می کنیم ریشه در عربی دارد و دین ما به ادبیات ما گره خورده‌اند .

شعر حافظ یا مولانا را که می‌بینید پراز سخن های مذهبی است و نمی‌شود ادبیات را با مذهب و دین و فرهنگ جدا دید زیرا بخشی از زندگی مردم شده است و اکثر شعرای ما همه دیوان هایشان را با نام خدا شروع  کرده اند و در ستایش امامان و پیامبر نبی اکرم سروده اند و سپس کلامشان را آغاز کرده اند و همان آدم ها هر وقت موضوعی همانند عید قربان و شهادت کسی پیش می‌آید دست به قلم می‌شوند و هنگامی که جلو تر می‌رویم منبع اصلی و غنی یک شعر علیرغم این همه شعر عاشورایی که خوب است، می شود ترجیح بند جناب محتشم کاشانی.

پس نمی‌شود فاکتور گرفت و ادبیات را ندید و همچنین زبان مذهب هم زبان تبلیغ است مبلغین باید به یک زبانی صحبت کنند و زبان ادبیات فارسی هم متعلق به مردمان کشورمان است و اگر بخواهیم در مورد مذهب مردمانمان صحبت کنیم باید با همین زبان با آن ها حرف بزنیم .

خطوط:  اکنون که بشر در حال حرکت به سمت مدرنیته می‌باشد، آیا اشعار آئینی و مذهبی هم به این سمت و سو حرکت می‌کند؟

همایی: در دورانی هستیم که به سمت مدرنیته شدن می رویم و خرافات مذهبی در حال کنار گذاشته شدن هستند  و مایه اصلی دین و انسانیت در حال جلوه‌گری است و تمام مکاتبات و نقاط مشترکشان را با هم در حال پیدا کردن هستند و ظلم ستیزی در باورهای روحانیت و تعالی انسانی  در حال رسیدن به کمال هستند .

همان گونه که ما در حال حرکت روبه جلو و پیشرفت هستیم  اشعار دینی و مذهبی هایمان هم باید به سمتی بروند که قابل درک و فهم باشند و همان طور که ریتم موسیقی عوض شده است و مشاهده می کنیم روح و ذهن مخاطب هم آن را دریافت می کند بهتر است زبان، اشعار و ادبیات  مان هم کم کم به سمت مردن فهم راحت تر بروند و اگر به یک شکل با آنها صحبت کنیم مردم خسته می‌شوند.

بهتر است که یک نوع گرایی باشد هم از لحاظ فرم موسیقی و شکل گفتار واز همه مهم تر محتوا و همان که مشاهده می کنید امروزه در هیئت های مذهبی استان یزد  چه نوع شعر هایی خوانده می‌شود که انگار در حال حاضر با یک ظالم امروزی صحبت می کند و این امکان دارد به خیلی ها بربخورد .

همانگونه که در حال پیشرفت هستیم اشعار آئینی و مذهبی مان هم باید در کنار مردم رشد کند.

خطوط: عمده فرق بین شعر و ادبیات آئینی و غیرآئینی زمان حال با گذشتگان ما چیست ؟

همایی: شعر آئینی امروزه از قالب تکرار می‌آید مخصوصا اشعاری که فاخر و ارزشمند هستند. شاید در قالب های گذشته سروده می‌شود ولی محتوا فرق دارد .

در بخش شعر آئینی می‌بینیم که در نوحه خوانی ها و سینه زنی ها استفاده می‌شود و به خاطر این است که ریتم و وزن  عروضی ندارد و خیلی راحت گفته می‌شود.

امروزه شعر از وزن خود به بیرون آمده و خیلی راحت در قالب های سپید و طرح های هایکو گفته می‌شود و همچنین مشاهده می‌کنیم که بسیار برجسته است و از بند ها، ردیف ها و وزن ها بیرون آمده و خیلی راحت صحبت می‌کنند .

شعر امروزی خیلی به دنبال تفاخرنیست که  همانند قرن پنچم بیان کند و خیلی ساده حرف می زند و مضامین پیچیده را خیلی ساده بیان می‌کند همانند اشعار احمد شاملو که معانی پیچیده ای دارند ولی در گفتار خیلی ساده هستند و به دنبال تفاخر و فخر فروشی نیستند.

شعر امروزی به دنبال تفاخر و فخر فروشی نیست بلکه در حال یافتن وظیفه اصلی خودش است و به دنبال ردف، وزن و قافیه نیست همچنین در معانی بلند هستند و ارزش اعتبار بیشتری به اوزان دارند .

خطوط: پیشنهاد شما برای حفظ میراث گذشتگان و انتقال درست آن به آیندگان چیست؟

همایی: ما برای حفظ میراث گذشتگان بهتر است کاری انجام ندهیم جز نگهداری فیزیکی آن به گونه ای که در میراث گذشتگان دخل و تصرفی نداشته باشیم و همین موضوع کفایت می کند و نیازی ندارد که کاری برای حفظ میراث نیاکانمان انجام دهیم .

همچنین، دست از بازی های سیاسی برداریم و با سلیقه خودمان چیزی که  هست و بوده را خراب نکنیم وچیزی با توجه به سلیقه هایمان به او اضافه نکنیم .

موضوع دیگری هم که هست این است که نظارتی بر فضای مجازی و محتوای آن  داشته باشند به طور مثال هنگامی که موضوعی را در فضای مجازی جستجو می کنیم با اصل موضوع خیلی فرق می‌کند و خیلی پلشت است و یا کلمه ها جابه جا است یا خلاصه شده است و این موضوع یک مراقبت و هوشمندی نیاز دارد و برعهده وزارت فرهنگ است.

میراث ما خیلی با ارزش است و خیلی چیز ها را در برمی گیرد همانند ابنیه، جنگل ها و، رودخانه ها که باید از آنها محافظت کرد چون میراث گذشتگان است. اگر بخواهیم صرفا به میراث مکتوب اشاره کنیم بهتر است به نوشته ها نه چیزی اضافه و نه کم کرد .

 در پایان باید بگویم رسانه کاری که می‌تواند انجام دهد این است که در باره میراث مکتوب پژوهش انجام دهد و اینگونه اتفاق های خوبی می‌افتد .